Het best bewaarde geheim van dat verrukkelijke kopje groene thee is het stofje L-theanine.
Wat doet l-theanine?
Als je vroeger boos of verdrietig thuiskwam, zei je moeder: neem eerst maar een kopje thee. Dat blijkt een wijs advies. Inmiddels weten we dat thee goed is voor de fysieke gezondheid, en vooral voor onze hersenfuncties. Mensen die dagelijks een kop thee drinken, gaan geestelijk minder achteruit bij het ouder worden dan mensen die dat niet doen. In thee zitten allerlei stofjes die de hersenen beschermen tegen oxidatieve stress (de schadelijke gevolgen van de energiehuishouding) en ontstekingen. Deze effecten worden meestal vooral toegeschreven aan antioxidanten die in thee zitten en waar groene thee en matcha het rijkst aan zijn. Maar… thee blijkt nog een fantastische stof te bevatten… L-theanine.
Werking l-theanine
L-theanine is door wetenschappers binnenste buiten gekeerd en uitvoerig onderzocht en daarom weten we nu dat het een fantastisch natuurlijk medicijn is tegen stress en spanningen.
L-theanine lijkt wel wat op glutamine: dat is een bouwsteen voor eiwitten en neurotransmitters (de stoffen die in het brein signalen overbrengen). Omdat L-theanine lijkt op deze signaalstoffen heeft het waarschijnlijk effect op een aantal klachten die te maken hebben met stress: denk aan nervositeit, slapeloosheid, geheugenproblemen en gebrek aan concentratie.
Dieren
Dat doet L-theanine door de zenuwen en het brein te beschermen en cognitieve processen te verbeteren. Ook heeft l-theanine een positief effect op de stemming, althans bij proefdieren zoals muizen en ratten. Bij dieren is l-theanine zo effectief gebleken dat het inmiddels ook in verschillende supplementen voor katten en honden wordt verwerkt.
L-theanine en slapen
Als mensen l-theanine slikken, maakt hun brein meer alfagolven. Dat zijn de rustige, elektrische hersenpatronen die horen bij een ontspannen toestand. We kunnen die alfagolven zelf oproepen als we met gesloten ogen aan het mediteren zijn. Ook tijdens het dromen (de REM-slaap) maken we veel alfagolven aan. Je zou kunnen stellen dat l-theanine helpt om je in een diepe, ontspanning toestand te brengen, waarbij je toch wakker en alert bent.
L-theanine als antidepressiva
Studies bij mensen hebben positieve effecten laten zien bij depressie, stress en concentratieproblemen. Bij dergelijke studies gebruikte men doseringen van 1 tot 2 maal daags 100 tot 200 mg en de effecten werden kort erna gemeten.
In 2019 wilden Japanse onderzoekers ook weten wat er zou gebeuren als mensen langere tijd l-theanine slikken. Houdt het effect dan stand? Of raken mensen eraan gewend, waardoor het effect niet merkbaar meer is? Ze deelden 30 gezonde mensen van gemiddeld 48 jaar oud in in twee even grote groepen. De ene groep kreeg dagelijks 200 mg L-theanine, de andere een placebo. Vervolgens vergeleken ze hoe beide groepen scoorden op depressie, slaapkwaliteit, angstgevoelens en cognitieve functies. Op elk gebied deed de L-theanine-groep het meetbaar beter dan de placebogroep. Volgens de onderzoekers betekent dit dat L-theanine een werkzaam middel is om stemming, slaapkwaliteit en cognitief functioneren te verbeteren. Bovendien is geen sprake van bijwerkingen.
Dit is maar één voorbeeld van een studie die is gedaan bij mensen naar het effect van L-theanine. In de VS en in Japan – waar groene thee traditioneel veel wordt gedronken – zijn nog veel meer onderzoeken gepubliceerd. Daarbij moet wél worden opgemerkt dat deze studies vaak door de producenten van L-theanine worden gefinancierd, wat een minpuntje is volgens de regels van de wetenschap.
Depressie, slaapproblemen en cognitieve achteruitgang
Depressie, slaapproblemen en cognitieve achteruitgang (die zich manifesteert als brainfog oftewel hersenmist) zijn beruchte mentale problemen tijdens de overgang. Dat maakt L-theanine misschien wel tot een van de beste bondgenoten voor vrouwen van ‘een zekere leeftijd’.
L-theanine zit in groene thee en is verkrijgbaar in pure vorm. Is het dan niet net zo goed of zelfs beter om groene thee te drinken, zodat je ook al die andere fijne stofjes in groene thee binnenkrijgt? Mwah… dat ligt er een beetje aan. Niet iedereen houdt van groene thee en niet iedereen voelt zich prettig bij de cafeïne die in groene thee zit. Vooral als slapeloosheid het probleem is, zou je zo het kind met het badwater kunnen weggooien. Terwijl goed slapen ongeveer het fundament is van een gezond leven.
Bovendien: hoe ouder we worden, hoe meer last we krijgen van cafeïne omdat de lever het niet meer zo goed afbreekt (hetzelfde geldt voor theobromine, de opwekkende stof in chocolade). En tot slot bevat groene thee per kopje slechts 8 tot 30 mg L-theanine terwijl de dosering waarbij al die gunstige effecten optreden, rond de 100 – 200 mg ligt. Er valt dus best veel te zeggen voor L-theanine in supplementvorm.