Tijdens de overgang daalt de aanmaak van oestrogeen en progesteron in je lichaam. Deze veranderingen in je hormoonspiegel veroorzaken voor veel vrouwen vervelende overgangsklachten.
Hormoontherapie kan deze symptomen effectief verminderen. In Nederland gebruikt naar schatting echter slechts 5% van de vrouwen hormoontherapie. In de ons omringende landen ligt dat percentage veel hoger, tot wel 45%. Zonde! Begrijpelijke, betrouwbare informatie over hormoontherapie kan je helpen inschatten of hormoontherapie misschien iets voor jou is. Hieronder vind je alvast wat belangrijke basisinfo. Raadpleeg je arts als je meer wilt weten of overweegt om met hormoontherapie te starten.
Welke hormoontherapie bij overgang?
Als je veel last hebt van overgangsklachten kan hormoontherapie uitkomst bieden. Zo vul je als het ware het tekort aan vrouwelijke hormonen aan dat tijdens de overgang ontstaat. Hormoontherapie bestrijdt veel verschillende overgangsklachten: niet alleen opvliegers, nachtzweten en vaginale droogheid maar ook concentratiegebrek, stemmingsklachten, spier- en gewrichtsklachten reageren vaak goed op de aanvulling van hormonen.
Vaak wordt bij hormoontherapie naast oestrogeen ook een lage dosis progesteron toegevoegd, legt gynaecoloog Marèse Bulstra uit aan Holistik. Oestrogeen bouwt namelijk het baarmoederslijmvlies op, wat de kans op baarmoederkanker verhoogt, en progesteron zorgt ervoor dat dit binnen de perken blijft. Als je geen baarmoeder meer hebt is hormoontherapie met alleen oestrogeen wel geschikt. De hormonen zijn verkrijgbaar in de vorm van tabletten, capsules, pleisters, spray of gel. Hormoontherapie krijg je in Nederland op recept van een arts en wordt vergoed door de zorgverzekeraar.
Ervaringen hormoontherapie overgang
Elke vrouw ervaart overgangsklachten anders en sommige vrouwen hebben nauwelijks last van symptomen. Het is belangrijk dat een behandeling van overgangsklachten met hormoontherapie op maat wordt gemaakt en aansluit bij iemands wensen.
Marèse: “Er heerst nog steeds een soort angst uit het verleden voor het gebruik van hormoontherapie, terwijl dat onterecht is. De huidige preparaten zijn heel anders qua samenstelling en dosering, waardoor hormoontherapie nu veilig gebruikt kan worden. Het advies naar aanleiding van alle onderzoeken is dat overgangsklachten veilig behandeld kunnen worden met hormoontherapie (HT) mits de behandeling wordt gestart vóór het 60e levensjaar, of binnen 10 jaar na de menopauze. Het liefst start je de behandeling rond de menopauze, de laatste menstruatie.
Jaarlijkse controles worden geadviseerd, zodat de dosering indien nodig kan worden aangepast en eventuele risicofactoren kunnen worden beoordeeld. Voordat hormoontherapie wordt voorgeschreven moet de bloeddruk bekend zijn en wordt er een individueel risicoprofiel gemaakt ten aanzien van borstkanker, hart-en vaatziekten en botontkalking. In gezamenlijk overleg wordt dan de keuze gemaakt voor het type hormoontherapie. Goede informatie en nauwe samenwerking met een arts is dus essentieel om een weloverwogen beslissing te nemen.
In de praktijk zie ik dat er veel vrouwen enorm gebaat zijn bij hormoontherapie en er echt van opknappen. In Nederland gebruikt naar schatting maar 5% van de vrouwen hormoontherapie, terwijl dat percentage in de ons omringende landen veel hoger ligt, namelijk rond de 25 tot 45%. Dat is jammer, want ik weet zeker dat er heel veel vrouwen in Nederland maar blijven doorlopen met ernstige overgangsklachten, terwijl er met leefstijladviezen en zonodig hormoontherapie heel veel aan te doen is.”
Hormoontherapie overgang gewichtstoename
Tijdens de overgang neemt het oestrogeengehalte af. Dat zorgt er onder andere voor dat je basaal metabolisme (het aantal calorieën dat je lichaam verbruikt in ruststand) afneemt. Om op gewicht te blijven moet je dus je calorie-inname verminderen, dat wil zeggen minder eten en/of je calorieverbruik opschroeven.
Marèse: “Wij adviseren naast gezonde voeding (met veel groente en fruit, vis en noten: het mediterrane dieet) ook krachttraining. Daar verbrand je niet alleen calorieën mee, je werkt ook aan het behoud van je spiermassa. Met hormoontherapie houd je bovendien je hormonen langer op peil, waardoor het proces van de afname van oestrogeen geleidelijker verloopt. Verder zitten vrouwen met hormoontherapie vaak beter in hun vel, voelen ze zich energieker en hebben ze daardoor minder de neiging tot emotie-eten.”
Hormoontherapie leidt dus in de meeste gevallen niet tot (meer) gewichtstoename tijdens de overgang en kan je juist helpen om op gewicht te blijven.